Regeerakkoord 2017

Met deze woorden start de wonen-paragraaf in het nieuwe regeerakkoord. Hoe begon het ook al weer? De aanleiding van de economische crisis weten we nog wel, dat was de financiële crisis in de Verenigde Staten. De impact van de crisis was in Nederland echter vele malen groter dan in onze buurlanden Duitsland en België het geval was. Dat kwam vooral omdat de politiek geen visie voor de woningmarkt had en het volk lange tijd in het ongewisse liet over fiscale hervormingen. Allerlei luchtballonnetjes werden opgelaten, ook door economen, banken en planbureaus, de media deed de rest.

De ravage was enorm. De vastgoedsector, normaal goed voor 20 tot 25% van onze nationale economie, halveerde in een mum van tijd. Schade ongeveer 50 miljard per jaar. Een verlies veroorzaakt door minder belastinginkomsten, meer werkloosheiduitkeringen etc. Het aantal werklozen nam met 300.000 in aantal toe. De staatsschuld steeg in die periode met 180 miljard tot 450 miljard euro. Injecties aan banken en investeringen en subsidies waren nodig om de economie weer op gang te krijgen. En dan nog de waardedaling van het vastgoed. Voor de 7,2 miljoen woningen kwam dit bij een daling van 35.000 euro per woning uit op 250 miljard euro. Voor het zakelijk vastgoed nog eens een bedrag van 100 miljard. Eén miljoen woningeigenaren kregen het probleem van “onder water staan”, de hypotheekschuld was hoger dan de woningwaarde. Al met al kwam de directe schade en waardeverlies naar schatting uit op meer dan 500 miljard euro, dat is het resultaat van de crisis. Dit alles moeten we ons realiseren als we politici zien die zich, nu de economie is hersteld, op de borst kloppen.

Maar gelukkig is de crisis verleden tijd. Het tweede kabinet Rutte bezorgde ons een aantal aanpassingen op fiscaal gebied. Minder lenen en de hypotheek aflossen. De gouden periode van de spaarhypotheek was voorbij. Echte hulp kwam echter van de Europese centrale banken, de hypotheekrente werd en wordt kunstmatig laag gehouden tot het allerlaagste niveau ooit. Een begin van herstel was gemaakt en vanaf 2014 nemen de transactieaantallen toe en stijgen de woningprijzen opnieuw. 2017 zal een recordjaar worden wat het aantal woningtransacties betreft. Ook de gemiddelde koopsom overtreft in absolute zin en zonder rekening te houden met inflatie het record van 2008. De verhalen van de snel oplopende prijzen, vooral in de Randstad, zijn in meerdere opzichten zorgwekkend. Een nieuwe crisis lijkt in de maak als de rente weer gaat stijgen.

Echt indruk maakt het regeerakkoord nog niet. Fraaie zinnen over meer passende woningen bijbouwen, meer betaalbare huurwoningen in de vrije sector en verduurzaming van de bestaande voorraad. Maar opnieuw enkele ingrepen op fiscaal gebied. De aftrekpercentages worden versneld (in drie jaar) teruggebracht tot het reeds eerder vastgestelde maximum van 37%. Als tegenprestatie wordt het eigenwoningforfait verlaagd van 0,75% naar 0,6%. De grootste wijziging betreft de wet Hillen. Ooit ingevoerd om het extra aflossen te bevorderen, wordt deze wet in 30 jaar tijd afgebouwd. Voor mensen met een hypotheekvrij huis gaat dat consequenties hebben, de fiscale bijtelling gaat hierdoor de komende jaren oplopen tot 0,6% van de woningwaarde tot 1 miljoen. Voor de meeste meesten moet dit te overzien zijn.

Een integrale aanpak van de woningmarkt is er nog steeds niet. Ik ga dan even terug naar onze woningmarktvisie uit 2010. Een aantal fiscale maatregelen tegen elkaar wegstrepen om voor eens en altijd duidelijkheid te creëren en efficiency na te streven. De overdrachtsbelasting is weliswaar verlaagd tot 2% maar is nog niet afgeschaft. De Onroerendezaakbelasting en het eigen woningforfait bestaan nog steeds. Met de afschaffing hiervan zou in een klap een grotere inperking van de hypotheekrenteaftrek kunnen worden gerealiseerd en bovendien op uitvoeringskosten worden bespaard. Daarnaast zijn de spaarhypotheken uitgebannen en is het tarief voor de NHG verhoogd tot 1%. Voor degene die geïnteresseerd zijn op dit rapport nog eens door te lezen staat hieronder de link.


Download hier het onderzoek over de woningmarktvisie uit 2010

 

Terug naar overzicht